Caravelle! 1961 – 1965

Riva, De Vries en de Caravelle

Carlo Riva, de eigenaar van Cantieri Riva in Sarnico aan het Lago d’Iseo (Italië), was in 1960 38 jaar oud. Hij was de derde in de generatie van de familie Riva die luxueuze en snelvarende houten motorboten maakte.  Op scheepswerf “De Vlijt” was men aan het einde van 1959 met Carlo Riva in contact gekomen. Begin 1960 werd een contract tussen de twee partijen opgesteld om samen met ontwerper De Voogt, modern gestileerde motorjachten te bouwen voor rekening van Riva. De stalen romp werd ontworpen door technische bureau H.W. de Voogt & Zoon in Haarlem. De vormgeving van de opbouw en het interieur was van de hand van Carlo Riva en Giorgio Barilani.

Carlo Riva

Voor de zeven luxe, stalen motorjachten koos Riva de serienaam “Caravelle”. Hij kwam tot deze keuze omdat in het Spaans met het woord “caravelle” een klein zeilschip werd bedoeld. Bovendien was hij een grote bewonderaar van het Franse vliegtuigtype uit die tijd dat “Caravelle” werd genoemd.

De Ontwerpers
De legendarische scheepsarchitect H.W. de Voogt uit Haarlem was nauw betrokken bij het ontwerp van de verschillende Caravelles. Carlo Riva kende het werk van de Nederlandse ontwerper van onder andere het prinselijk jacht “Piet Hein” zeer goed. Het algemeen plan en het  indelingsplan van de Caravelle werden in Italië door Riva en zijn hoofdontwerper verzorgd, maar de technische invulling gebeurde op het bureau van De Voogt. Tijdens de ontwikkeling van de Serie II droeg De Voogt wegens gezondheidsredenen steeds meer werkzaamheden over aan zijn zoon en opvolger Ir.Frits de Voogt. In 1963 overleed Henri Willem de Voogt op 71 jarige leeftijd.

Tijdens de ontwerpfase waren Carlo Riva zelf, of zijn vertegenwoordiger Gerard Kouwenhoven steeds intens bij alles betrokken. Zoals al eerder genoemd, was Riva’s hoofdontwerper Giorgio Barilani verantwoordelijk voor de ‘styling’ van de Caravelles. Barilani was in 1956 op de werf van Riva begonnen en hij bleef daar tot 1996. Juist in de periode van het ontstaan van de Caravelle ontwierp hij in 1962 de Riva runabout van het model Aquarama. Dit model werd gedurende meer dan dertig jaar gebouwd en kreeg door zijn snelheid, schoonheid en vakmanschap een wereldnaam als ‘de Ferrari onder de snelle motorboten’.

Aalsmeer, mei 1996, ‘reünie’ op de scheepswerf, v.l.n.r. Bieb de Vries, Gerard Kouwenhoven en Carlo Riva

Verschillende Series
In totaal zijn er bij De Vries tussen augustus 1961 en oktober 1965 zeven motorjachten van het type Caravelle gebouwd.

574      augustus 1961           JEACLOPIE II      Serie I
575      mei 1962                     SUNRISE                Serie I
582      20 december 1963  ARIANE IV           Serie Ia
583      15 juli 1964                SERENA                   Serie II, type I
585      11 september 1964  EL GALGO II         Serie II, type I
586      3 april 1965                .  .  .  .  .  .  .               Serie II, type I
587      5 oktober 1965          CORBINA               Serie III, type II 

1961  ‘Jeaclopie’ bij Monaco

Ze waren niet allemaal gelijk, er ontstonden drie series met kleine onderlinge verschillen. De eerste twee waren 21,80 meter lang, zij werden later Serie I genoemd. Nummer drie had een lengte van 22,30 meter, dit schip werd aangeduid als Serie Ia.
Daarop volgden drie Caravelles met een lengte van 22,50, zij vormden Serie II, type I. De zeeg van de romp was bij dit model door Carlo Riva wat geprononceerder gemaakt, de spiegel was ongeveer 45 cm hoger. Het laatste jacht, de “Corbina”, had ook een lengte van 22,50 meter, maar door kleine wijzigingen werd dit schip gerekend tot Serie III, type II. Ook de scheepsmotoren verschilden: Serie I en I a hadden twee GM diesel 8 V-71, elk van 308 pk. De series II en III die uit vier Caravelles bestonden, hadden  per schip twee Rolls Royce diesels C6 TFLM, elk van 286 pk. Op het kantoor van de werf werden alle gewerkte uren en alle materialen nauwgezet met de hand in het Bestekkenboek genoteerd. Het boek is inmiddels ruim 60 oud, maar bestaat nog; de kunstleren kaft is verweerd en de zware ijzeren banden zijn verroest.

Het oude Bestekkenboek met alle gegevens over de bouw van de serie Caravelles

 “Sunrise”
Met de tweede Caravelle, bouwnummer 575, later “Sunrise” werd op 13 oktober 1960 begonnen door G. Daams. Dit schip was gereed in maart 1962 en werd toen naar de Hiswa – Goed Kamp tentoonstelling in Amsterdam verscheept. Kroonprinses Beatrix bezocht het schip op de Hiswa en werd daarbij rondgeleid door Gerard de Vries. De heer A.H. Heineken kocht het schip tijdens de tentoonstelling, waarna het later in Aalsmeer langzij de werf werd gedoopt als “Sunrise”. In mei 1962 volgde de aflevering en werd het schip verscheept naar Marseille. Toen in 1963 de door Heineken geproduceerde film “Als twee druppels water” in Cannes werd getoond, werd aan boord van de Sunrise de persconferentie gegeven.

Bouw van een Caravelle
Als voorbeeld volgt hier in het kort een overzicht van de bouw van een Caravelle, in dit geval de “Serena”.

14 februari 1963                Begin op de spantenvloer en opbouw de romp
18 juli 1963                          Begin van het timmerwerk aan boord
25 juli 1963                         De romp wordt ‘op de kar gezet’
14 augustus 1963                   De romp is beplaat en de motoren geplaatst
17 tot 26 maart 1964      Tentoongesteld op de Hiswa, stand 149
23 april 1964                      Eerste technische proefvaart
11 juni 1964                        Tweede technische proefvaart
16 juli 1964                         Vertrek vanuit Amsterdam a.b. van ms. “Borneo”
23 juli 1964                         Vanaf Marseille naar Monte Carlo
30 september 1964         Bouwnummer 583 is verkocht
17 november 1964          De naam wordt “Serena”

Rolls Royce
Tijdens de bootshow van Genua in februari 1963 werd besloten om de volgende serie Caravelles niet meer met GM motoren, maar met Rolls Royce diesels uit te rusten. Ook de toekomstige klanten bleken grote waarde te hechten aan het feit dat de nieuwe Caravelles voortaan met Rolls Royce motoren zouden varen.  Daarom werden twee 6 cilinder RR-diesels van het type C6 TFLM Mk IV ingebouwd.

Twee 6 cilinder Rolls Royce, C6 TFLM Mk IV

Samen leverden ze 330 hp waardoor het jacht een kruissnelheid van omstreeks 15 knopen kon halen. Beide motoren waren vanuit het stuurhuis te bedienen. Op 11 juni 1964 vond de laatste technische proefvaart plaats en alles bleek prima te werken. In de machinekamer werd bovendien een Vosper stabilisator geïnstalleerd om tijdens tochten op zee voor een rustige vaart te zorgen. In 1964 was dit nog tamelijk nieuw, het werd op motorjachten van deze grootte nog bijna niet toegepast.

December 2010, Makkum

Nadat ze vele jaren de naam “Alcor” had gedragen, kreeg in december 2010 deze Caravelle haar oorspronkelijke naam weer terug. Na een grondige refit bij Koninklijke De Vries in Makkum kreeg Huib de Vries de eervolle taak om de naam “Serena”  te onthullen.  Ook na 46 jaar wist de Caravelle haar liefhebbers te betoveren en opnieuw kwam iedereen in de ban van de schoonheid van het motorjacht…

September 2012
In deze maand werd in Italië het 100 jarig bestaan van de Riva werf herdacht. Bijna op dezelfde datum vierde Carlo Riva zijn 90 ste verjaardag, in het bijzijn van veel oude relaties, waaronder leden van de familie De Vries uit Aalsmeer

V.l.n.r. Pieter de Vries, Carlo Riva, Sijbrand de Vries en Tom de Vries