Grundeljacht “Waterman”

C.J.W. de Vries
Vanaf 1906 tot ongeveer 1937 lieten veel Nederlandse watersporters van het eerste uur, zoals H. Kersken, F.J. ter Gast en H.C.A. van Kampen in Aalsmeer bij C.J.W. (Han) de Vries een grundeljacht bouwen. Een schoonzoon van Kersken, Jaap Gipon, tekende een van die grundels na en dat inspireerde hem tot het zelfstandig ontwerpen van dit scheepstype. Veel van deze “Gipon”- grundels werden later van staal gebouwd.

Han de Vries bouwde samen met zijn twee jongste zoons Jan en Gerard onder andere de grundel “Roland” die in juni 1936 werd afgeleverd. Deze grundel kostte toen ƒ 360. In 1937 werd voor de dames Teunisse uit Amsterdam ook een kleine grundel gebouwd. Waarschijnlijk was dit de laatste grundel die hij bouwde want in datzelfde jaar trok hij zich uit zijn scheepswerf terug, hij was toen 69 jaar oud. De nu nog bestaande grundel met de naam “Waterman” is misschien in die jaren gebouwd.

“Waterman”
Deze eikenhouten grundel komt in februari 1956 in de boeken van scheepswerf “De Vlijt & Westeinder” voor. Deze scheepswerf was eigendom van Henk, Johan en Jan de Vries, drie zoons van Han. De winterberging en de werkzaamheden vonden plaats in de loods in Aalsmeer aan de Uiterweg, naast de Aardbeienbrug. Het volgende werd genoteerd: 7 februari 1956, winterberging Punter van E. Hertzberger uit Weesp ƒ 55. Later, op 11 juli 1956, werkzaamheden aan de punter ƒ 262,40. Ook in 1958 en 1961 werden er op de scheepswerf verschillende werkzaamheden aan deze grundel verricht.

Het is aan te nemen dat de heer Hertzberger de grundel eind 1955 of begin 1956 heeft gekocht. Hij was lid van de w.s.v. “De Vecht” in Weesp en deed aan veel zeilwedstrijden mee, onder andere in 1959 aan de WZW op de Westeinderplassen. Het clubvaantje van De Vecht is duidelijk op een van de foto’s zichtbaar. De vader leerde zijn zoon zeilen in deze grundel. In 1963 werd de “Waterman” opgenomen in het register van de stichting Stamboek ronde- en platbodem jachten en kreeg het plaquettenummer 91. 

Model
De eigenaar bouwde in die periode een prachtig en gedetailleerd model van zijn blank gelakte eikenhouten grundel. De vloerdelen, “buikdenning”, of zoals Aalsmeerders zeiden en schreven, “buitenhelling”, waren groen geschilderd. Ook het bovenboord is groen, afgezet met witte lijnen.

Museum
Kort daarna werd de grundel verkocht en de volgende eigenaars schonken de “Waterman” later aan het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen. Thedo Fruithof maakte in 1983 een foto van het grundeljacht terwijl het ergens op het terrein stond. De boot paste niet in de collectie en werd uiteindelijk naar het Openluchtmuseum in Arnhem overgebracht.

Maten
In 2007 werd de eikenhouten grundel door Wim Otten in Arnhem opgemeten.
Lang over de stevens: 5.80 m
Breed ter hoogte van de roeidoften: 1.78 m
Diep of hol bij de roeibank: 0.625 m
Hoogte bij de voorsteven: 1.10 m
Hoogte bij de achtersteven: 0.83 m

Slot
Sinds 2010 bouwden Aalsmeerse basisschoolleerlingen samen met enkele ervaren timmerlieden van Kon. De Vries Scheepsbouw elke zomer een tiental pramen van ongeveer 3 meter lengte. Enkele jaren later werden voor het eerst tien grundels op stapel gezet, de tekeningen zijn afgeleid van het oude model van Han de Vries. Een van zijn achterkleinzoons, de scheepsbouwkundige Tom Otto, maakte de bouwtekeningen.