Twaalfvoetsjol “Tecumseh”, 1945

Twaalfvoetsjol

12 voetsjol H 558 TECUMSEH  in 1950

Waarschijnlijk zijn er tussen 1923 en 1964 meer dan 270 twaalvoetsjollen op scheepswerf “De Vlijt” gebouwd. De beroemdste daarvan is zonder twijfel de “Tecumseh”. Deze mahoniehouten jol met het zeilnummer H 558 is een van de weinige 12 voetsjollen die samen met haar bemanning tot drie maal toe het Nederlands kampioenschap wist te behalen.

Meester jollenbouwer Jan Berkelaar, foto 1948, Paul Huf

Op “De Vlijt” was scheepstimmerman Jan Berkelaar de specialist in het bouwen van dit scheepstype, samen met een hulpje bouwde hij in ongeveer 300 werkuren een complete 12 voetsjol.
Als de eigenaar de bedoeling had om met wedstrijden mee te doen dan moest de boot officieel door het Koninklijk Watersportverbond gemeten worden. Dikwijls gebeurde dit op de werf. Na de meting werd het nummer in de spiegelwrang ingeslagen en kwam het met duidelijke cijfers in het zeil te staan. Van de 270 jollen van “De Vlijt” werden er 108 officieel gemeten.

Mahonie – en eikenhout
In de jaren tussen 1930 en 1940 kostte een mahoniehouten 12 voetsjol ongeveer ƒ 500. Een eikenhouten jol was goedkoper, de prijs was ongeveer
ƒ 450. De wedstrijdzeilers wilden liever een mahoniehouten jol omdat deze lichter en dus sneller was dan de jollen die van eikenhout waren gemaakt.

Tony Zegers, 1948

Onder bouwnummer 468 werd voor de jeugdige A. Zegers, lid van WSV “De Koenen” uit Amsterdam in 1945 een mahoniehouten 12 voetsjol gebouwd. Dikwijls fietste hij na schooltijd vanuit Amsterdam naar de werf in Aalsmeer om jollenbouwer Berkelaar aan het werk te zien. Deze zorgde ervoor dat de voorkant van de jol het water zoveel mogelijk kon wegduwen, waarschijnlijk was dit het ‘geheim’ van haar snelheid.
In het voorjaar van 1946 lag de jol als verjaardagscadeau klaar bij Jachthaven Dragt.  A. (Tony) Zegers bleek zich als een fanatiek zeiler te ontwikkelen en binnen de kortste keren won hij verschillende prijzen.

Tecumseh
Hij vernoemde zijn boot naar een Indiaanse hoofdman die zich heldhaftig tegen de blanke overheersers probeerde te verzette. Zijn naam was “Teucumseh” en de betekenis daarvan is “Komeet” of “Panter die door de lucht vliegt”. Geen verkeerde naam voor een boot waarvan het de eigenaar vooral om snelheid te doen is!

In die tijd was het moeilijk om aan goed materiaal te komen. Tony Zegers zeilde bijvoorbeeld met een zeiltje van Egyptisch katoen dat uit 1930 dateerde! Het kostte hem in 1950 bijna de Nederlandse kampioenstitel toen tijdens de wedstrijden het zeil dwars door midden scheurde. Maar gelukkig won hij de laatste race uiteindelijk zonder problemen.

Drie maal kampioen
Kort na dit kampioenschap emigreerde Tony Zegers naar Canada. De “Tecumseh” kwam terecht bij de jonge zeiler Ernst Holtrop, lid van de Haarlemse Jacht Club. Ook Holtrop was een enthousiaste en kundige wedstrijdzeiler en in 1952 werd hij Nederlands kampioen met zijn 12 voetsjol “Tecumseh”.
Vijf jaar later, in 1957, werd Ernst Holtrop opnieuw kampioen, en voor de derde keer werd de “Tecumseh” de snelst zeilende 12 voetsjol van Nederland. Het spreekwoord : ‘Driemaal is scheepsrecht’ ging hier letterlijk op.

Nu, in 2008 is de “Tecumseh” bijna 60 jaar oud, maar ze bestaat nog steeds en nog altijd worden er wedstrijden mee gezeild.

 

Terug in Aalsmeer
In juni 2009 werd op het werfterrein een familiereünie gehouden die door ruim 150 familieleden De Vries werd bezocht. Ter glegenheid daarvan keerden ook enkele oude jachten op de thuisbasis terug, waaronder de “Tecumseh”.