Het grootste type
“Houtrib” 1933
Van dit grootste type, uitgevoerd als knikspant en met een zeiloppervlak van 33 m² zijn er in 1933 en 1934 maar twee gebouwd.
De lengte was 8,75 m, de breedte 2,30 m en de diepgang 1,30 meter. De kielballast was van lood en woog 800 kg. De romp was van mahonie, 18 mm dik, de spanten waren van eikenhout en de dekjes van vurenhout dat met linnen was overtrokken. Het grootzeil was 22 m² en de fok 11 m². De standaardprijs voor deze grote IJselmeerkruisers was ƒ 2200.
Voor zover bekend zijn op scheepswerf “De Vlijt” niet meer dan twee van dit soort zeiljachten gebouwd, namelijk in 1933 de “Houtrib” en in 1934 de “Branies”.
I. “Houtrib”
In het Bestekkenboek zijn gegevens over de bouw van de “Houtrib” aanwezig. Waarschijnlijk werd deze grote IJselmeerkruiser door “De Vlijt” in samenwerking met ontwerper H. W. de Voogt gebouwd, zonder dat aanvankelijk een koper bekend was. De Voogt, die een ervaren zeiler was, maakte in de zomer van 1933 reclame door met dit zeiljacht wedstrijden te zeilen.
Het schip was torensloep getuigd. In het zeil stond het zeilteken D 41 (Voorgiftklasse D, dat wil zeggen dat schepen in deze klasse onderlinge wedstrijden zeilden met een vooraf berekende handicap).
In de watersportbladen werd nogal wat aandacht aan deze 33 m² zeilkruiser besteed, bovendien adverteerde de werf onder meer met deze tekst:
Kijk uit!
Gedurende de Kaagweek naar de 33 M2 IJselmeerkruiser HOUTRIB, welke vaart onder het Zeilteken D 41.
Juist het schip waarnaar U tot dusverre tevergeefs uitzag.
De naam der werf waarborgt U kwaliteit. De naam van de ontwerper een prima lijn.
Uiterst billijke prijs.
Verschillende eigenaars
In augustus 1933 werd de “Houtrib” door iemand uit Wassenaar gekocht. Het schip kwam daarna in de winterstalling op de werf in Aalsmeer en werden verschillende verbeteringen in aangebracht. Daarna wisselde het schip nog verschillende keren van eigenaar. De naam “Houtrib” werd in de loop van de jaren vervangen door “Zuydvaerder”.
De tegenwoordige eigenaar kocht het zeiljacht in 1997 en hij besteedde veel tijd aan herstel en renovatie. Tijdens “Sail 2005” lag de “Zuydvaerder” in Amsterdam aan de Javakade te pronken als onderdeel van het Varend Erfgoed, zelfs het NOS-journaal bracht het schip in beeld.
Boven en onder: Zuydvaerder, ex-Houtrib in 2006
II. “Branies”
Deze IJselmeerkruiser met een zeiloppervlak van 33 m² werd in juli 1934 opgeleerd en had als bouwnummer 300. Vanaf dit tijdstip werd door scheepswerf “De Vlijt” met nummer 300 een officiële bouwnummerlijst gestart. Sinds de oprichting van de werf in 1923 waren al meer dan 400 schepen gebouwd. Wat de reden is geweest om met het nummer 300 te beginnen, is niet meer bekend. Zeiljacht “Branies” was dus eigenlijk bouwnummer 412, maar kreeg niettemin het nieuwe nummer 300. Het schip werd geleverd voor de standaardprijs van ƒ 2200 , maar kostte inclusief de extra’s uiteindelijk
ƒ 2783,55.
In het voorjaar van 1937 werd de “Branies” door de jachtmakelaar Rambonnet uit Bussum naar België verkocht. Daarna is van het schip niets meer bekend.
Zuydvaerder, 2006
Mijn vader, Dr. J.P., had in de jaren 30 een IJselmeerkruiser, de ‘Branies’ of ‘Port-á-port’ genaamd. Mijn vaders gezin uit die tijd heb ik nog op de film staan (nu digitaal), op de Westeinder waarschijnlijk. Omdat zijn echtgenote in feb. 1934 heeft hij een opdracht voor een nieuwe boot gecancelled. In de oorlog heeft hij zijn latere zeiljacht de ‘Vrijbuiter’ bij de scheepswerf De Vlijt laten doorbrengen. In of na de oorlog is de kajuit vertimmert om meer slaapplaatsen te creëren. Is hier nog wat van bekend bij u?
Met vriendelijke groet, Jan Slotemaker
Ben volgens zeggen ook in het bezit geweest van een IJselmeerkruiser van 8.65 meter. Alle opgegeven afmetingen komen overeen. Gekocht in Aalsmeer bij de werf in 1971. Zij droeg de naam Iris, mogelijk dan toch meer dan 2 schepen van deze klasse gebouwd!