Cutty Sark werd Kortjakje
Kortjakje, ca 1948 in de Sixhaven, Amsterdam
Jachtontwerper G.W.W.C. baron van Höevell (1910-1994) was een grote bewonderaar van de snelle theeclipper ‘Cutty Sark’. Zo zeer zelfs dat hij de naam, maar dan vertaald in Nederlands, gebruikte voor zijn eigen zeiljacht. Hij ontwierp dit 8,06 meter lange, eikenhouten zeiljacht in 1942 en liet haar in 1943 bouwen op scheepswerf “De Vlijt” in Aalsmeer. De naam van het scheepje werd dus: “Kortjakje”. Het had oorspronkelijk geen motor, dat vond Van Höevell maar nutteloze ballast.
Het zeiljacht was 2,28 m. breed en had een diepgang van 1,12 meter, het grootzeil had een oppervlakte van 18,04 m² en de boomfok was 7,87 m². De gietijzeren kiel woog 1100 kg. Ondanks de moeilijke omstandigheden kon de Kortjakje in september 1943 worden opgeleverd. Kort daarna kwam het zeiljacht in winterberging, om pas na 1945 door Van Höevell gebruikt te kunnen worden. Na meting in oktober 1945 volgens de RORC-regels, kreeg Kortjakje het zeilnummer H 28.
‘Een typisch Van Höevell schip’
Zo omschreef een goede vriend de Kortjakje eens omdat dit scheepje met zijn aangehangen roer een voorbeeld zou worden van veel grotere broers. Van Höevell won vele prijzen met dit szeiljacht, dus vormde het een uitstekende reclame, zowel voor de ontwerper als de bouwer. Bij De Vries zouden in de jaren veertig van de vorige eeuw nog drie andere zeiljachtjes van dit Kortjakje-type worden gebouwd.
Zeilplan Kortjakje, januari 1943
De Kortjakje was ingedeeld in de RORC klasse 4. De ruimte onderdeks, voor de mast, werd alleen in de haven gebruikt. Er stond een emmertoilet en er was één kooi. Het achterschip was voor de berging van de zeilen bestemd. Het schip bewees erg snel te zijn in zijn klasse want toen Van Höevell haar in mei 1950 te koop aanbood vermeldde hij: 15 starts, 13 prijzen waaronder 8 eerste prijzen.
Later
Na de verkoop veranderde de nieuwe eigenaar de naam van het zeiljacht in ‘Pandion’.In 1959 maakte de Pandion een zeiltocht naar Denemarken, hiervan verscheen destijds in de Waterkampioen een uitgebreid verslag. Er was inmiddels een 4 pk hulpmotor ingebouwd van het merk Stuart Turner. Ook was een extra voorstag aangebracht zodat een kluiver of een ‘vliegertje’ gevoerd kon worden.
Later verdween de voormalige Kortjakje richting België waar ze uiteindelijk een Canadese schipper kreeg die de naam wijzigde in ‘Canuck’. Tientallen jaren bleef de geschiedenis van het zeiljacht verborgen. Jammer, het was immers een typisch “Van Höevell schip” dat de moeite waard bleef! In verschillende artikelen en ook door middel van tekeningen, onder andere van Robbert Das, werd af en toe nog aandacht aan de Kortjakje besteed. Maar het jacht zelf bleef spoorloos.
Tekening Robbert Das, 1975
1998
Onbekend met de geschiedenis kochten in dat jaar Kees de Vetten en Mieke Helderman een leuk zeiljachtje en begonnen dat in Vlaardingen te restaureren. Er zat nog een naamplaatje in van Scheepswerf De Vlijt, maar ook dat zei hun aanvankelijk niets. Pas in 2003 werd het duidelijk dat de Kortjakje weer terug was op de Nederlandse wateren, ook a; droeg ze nog steeds de naam Canuck.
In juli 2005 tijdens de Dutch Classic Yacht Regatta in Hellevoetsluis werd tijdens een korte plechtigheid de naam “Kortjakje” weer in ere hersteld. Opnieuw werd in de Waterkampioen uitgebreid aandacht aan het toen inmiddels ruim 60 jaar oude zeiljacht besteed.
Een stukje watersportgeschiedenis is weer tot leven gekomen!
Kortjakje, zomer 2005
foto’s Bertel Kolthof
Nu ligt Kortjakje, of wat daar van over is in een schuur in Piershil. Zijn er nog tekeningen van? We gaan nog een poging wagen het scheepje weer vaarklaar te krijgen.
Vriendelijke groeten
Rob Mooij
Oosthoek 29
3265LE Piershil
Beste Rob,
Tijdens het googelen op de naam Kortjakje kwam ik je berichtje tegen.
Ik ben benieuwd hoe het met de boot gaat.
Is het je gelukt om ‘m weer in de vaart te krijgen?
Het schip is in mijn bezit geweest van 1998 tot 2010.
De koper van Kortjakje heeft alle bescheiden van de boot meegenomen.
Ik heb echter nog een tekening.
Als je er interesse in hebt dan hoor ik het wel.
Wat grappig dat ik dit tegen kom. Mijn vader, de heer Frits Loos kocht destijds het schip van de ontwerper! Als kind heb ik op de Kortjakje leren zeilen. Ieder weekend gingen we het IJsselmeer op vanuit de Koniklijke in Muiden dat onze thuishaven was. Omdat mijn moeder last kreeg van haar rug en moeite had met weinig stahoogte kocht mijn vader een Swiftsure van Ph. Rhodes en gebouwd bij de Vries Lenschwerf bij Fokker. Dat schip heette ook Pandion. (Betekent visarend). Hele mooie herinneringen heb ik aan beide schepen!