Drie Politieboten, 1955 – 1957

Politie te Water

In de zomer van 1955 ontvingen verschillende scheepswerven in Nederland een uitnodiging om in te schrijven op de bouw van een politieboot. In de brief stond bovendien dat de opdracht eventueel zou worden uitgebreid tot de bouw van drie politieboten.
Op 13 augustus 1955 werd door scheepswerf “De Vlijt”, firma Gebroeders De Vries, het inschrijfbiljet, ondertekend door Joh. de Vries Jzn, ingezonden. Daarin werd aangegeven dat de werf een dergelijk schip voor ongeveer 170.000 gulden kon bouwen en dat de levertijd 12 maanden zou bedragen. Kort hierop werd door de Rijkspolitie meegedeeld dat de bouw aan “De Vlijt” werd gegund en dat de opdracht uit drie schepen zou bestaan.

Bouwgegevens
Het ontwerp van deze prachtig gelijnde boten was van H.W. de Voogt, de lengte over alles was 20 meter, de breedte 4,70. De stalen romp werd gelast en de voortstuwingsschroeven waren gedeeltelijk verzonken in schroefastunnels, dek en opbouw waren van geklonken aluminium. Al het aluminium moest geleverd worden door de Nederlandse Aluminium Maatschappij, “Nedal”, in Utrecht. Alle verbindingen in de aluminium constructiedelen moesten met aluminium klinknagels koud aan elkaar worden geklonken. De timmerlieden Jaap van der Geest en Jan Maarsen hielden zich voortaan bijna geheel met de bouw van deze en andere aluminium constructies bezig.

Jaap v.d. Geest (links) en Jan Maarsen maken een aluminium opbouw

In elk schip stonden twee GM 6-71 diesels in die elk 165 pk leverden. In het contract werd gesproken over RP 19, RP 20 en RP 21. In de werkelijkheid zou alleen het eerste schip, de RP 19, deze nummering blijven voeren. Het tweede schip, RP 20, werd al direct na de indienststelling omgenummerd tot RP 1. Later gebeurde dit ook met het laatste schip, de RP 21, dit werd RP 4.

Bouwgeschiedenis RP 19
Omdat de schepen moesten kunnen opereren in ondiep water, mocht de diepgang niet al te groot zijn. Daarom werd in het bestek opgenomen dat onder water het vlak ‘gewelfd’ moest zijn. De schroeven zaten daardoor in een soort tunnelconstructie.

Aan de onderzijde van de spiegel zijn duidelijk de twee ’tunnels’  zichtbaar

De romp werd gemaakt van staal, de kielplaat was 6 mm dik en de schegplaten hadden een dikte van 5 mm. Het casco moest geheel worden gelast door ‘ goed geschoolde lassers’. De Röntgen Technische Dienst zou controleren of de lassen op de juiste wijze waren uitgevoerd.
In de week van 10 november 1955 begon de afschrijver Henk Eemstra met zijn werk  op de spantenvloer. Op 1 februari 1956 werd de kiel gelegd, tegelijk met de kiel van de RP 20. Op maandag 4 september 1956, ’s morgens om 10 uur vond de tewaterlating van de RP 19  plaats. Op woensdag 6 september 1956 volgde de proefvaart op het Noordzeekanaal, waarna op 31 oktober 1956 de aflevering volgde.
De officiële overdracht aan de Waterpolitie te Delfzijl gebeurde in de herfst van 1956 tijdens een feestelijke proefvaart op de Eems. Hierbij waren onder andere de toenmalige minister van Justitie, dr. I. Samkalden, de commissaris van de koningin mr. W.A. Offerhaus en vele andere eregasten aanwezig.

Voor de bemanning van de RP 19 uit Delfzijl was het terugzetten van jonge zeehonden op het Wad een soort routine, foto uit 1978

Voor zover bekend, bleef het schip altijd als RP 19 in dienst. Nadat ze buiten dienst was gesteld, werd ze omgebouwd tot jacht op de werf van Huisman in Vollenhove. Later werd het schip verkocht en kreeg het de naam  “Running Time”.

Het tweede schip
Op 16 september 1956 werd door werf aangegeven dat de huid van de romp was aangebracht.
De tewaterlating vond plaats op maandag 25 februari 1957, ’s morgens om 10 uur. Twee dagen later, op woensdag 27 februari 1957 werd er proefgevaren op het Noordzeekanaal. De overdracht vond plaats op 6 maart 1957, waarna het schip als RP 1 in dienst werd gesteld te Harderwijk.  De RP 1, nu “Laurens” genaamd is nog steeds volop in de vaart op de grote binnenwateren. De verdere geschiedenis van dit schip is uitgebreid te lezen op een prachtige website die over de “Laurens” gaat.

ex-PR 20, ex-RP 1, nu ms. “LAURENS” , eigenaar J. Boterhoek in 2002

Bangladesh
Van het derde schip, de RP 21, is niet bekend wanneer precies de kiel werd gelegd. Wel is een brief bewaard waarin de werf meedeelde dat de romp op 11 april 1957 werd gezandstraald en dat op 9 juli 1957 de motoren aan boord waren geplaatst. Op 12 augustus 1957 vond de tewaterlating plaats, waarna op woensdag 28 augustus werd proefgevaren op het Noordzeekanaal. Op diezelfde dag vond de overdracht plaats. Evenals bij de andere proefvaarten begon de tocht vanaf de Westerdoksdijk bij het Hoofdbureau van de Rijkspolitie te Water in Amsterdam. Op 2 oktober 1957 vertrok de RP 21 van de werf en werd in dienst gesteld in Harlingen en omgenummerd tot RP 4.

Nadat ze buiten dienst was gesteld, volgde een verbouwing tot betonningsvaartuig. Later is het schip in die functie naar Bangladesh verscheept, waar het misschien nog in bedrijf is.