Marine Luchtvaartdienst
Kort voor de Tweede Wereldoorlog kregen veel scheepswerven het erg druk met opdrachten voor Defensie. Toch waren er ook nog opdrachtgevers die een plezierjacht voor zichzelf lieten bouwen. Zo werd er in 1939 door “De Vlijt” het grootste jacht uit haar geschiedenis opgeleverd, het 30 meter lange zeiljacht “Iduna” voor de heer Van Ommeren.
Tekening H.W. de Voogt, nummer 1027, 1939
Het ontwerp was van H.W. de Voogt, hij was ook de tekenaar van de houten bijboot bij de ‘Iduna’. Het is waarschijnlijk een van de weinige keren geweest dat een oorspronkelijk militair ontwerp werd gebruikt om een motorsloepje voor een zeiljacht te bouwen.
“Iduna”
De “Iduna” werd op de scheepswerf van de broers Henk en Joh. de Vries gebouwd tussen november 1938 en juli 1939. Op het dekplan van de “Iduna”, tekening 983-11 van december 1938, staat de bijboot op het achterdek ingetekend.
Of deze boot werkelijk ooit op het achterdek heeft gestaan, lijkt vanwege het gewicht en de grootte twijfelachtig. In het werfarchief zijn hiervan geen foto’s aanwezig. De “Iduna” werd op dinsdag 27 juni 1939 door de oudste dochter van H.W. de Voogt, Willy, bij de tewaterlating gedoopt. De prijs voor dit zeiljacht, inclusief de bijboot en verschillende andere extra’s bedroeg ƒ 54.722,40
Doop van de “Iduna”, Aalsmeer 27 juni 1939. Links mej. W.R. de Voogt, midden H.S. de Vries
Bijboot
Met de bouw van het motorsloepje werd in de werkweek van 16 tot 23 december 1938 begonnen door timmerman Joop Verhoef. De lengte was 4.96 meter, de breedte 1.80 m en de diepgang 0.50 m. De romp was boven de waterlijn 12 mm dik teak, onder water was er een dubbele huid: de binnenhuid van 6 mm eiken en de buitenhuid van 8 mm teak. De motor was een Kermath Sea Bird, 4 cilinder benzinemotor. Van verschillende werknemers uit die tijd is het uurloon tijdens de bouw van de bijboot genoteerd. Zo verdiende de ervaren timmerman Jan Berkelaar een uurloon van ƒ0,57, de voorman van de schilders, Giel Heijstek verdiende ƒ 0,55. Timmerman Joop Verhoef ƒ 0,60, monteur Dirk Waayman ƒ 0,50 en de 18 jarige voluntair Jaap Berghoef ontving per uur ƒ 0,04…
De kostprijs van de motorbijboot voor het zeilschip “Iduna” was volgens het Bestekkenboek: ƒ 1792,69.
De tewaterlating vond plaats in de week van 8 tot 14 april 1939. Uit een briefkaart van H.W. de Voogt blijkt dat door de Marine op vrijdag 14 of op zaterdag 15 april 1939 in Aalsmeer zou worden proefgevaren. Defensie was kennelijk nog steeds geïnteresseerd in het ontwerp.
Tot slot
In 2009 werd door de toenmalige eigenaar Frank Bart contact met de scheepswerf in Aalsmeer gezocht. De boot was nog in zeer goede staat en heette “Mijntje”. Behalve het werfplaatje bevond zich ook een koperen plaquette aan boord, uitgereikt door het Nederlands Scheepvaartmuseum uit Amsterdam. Het vermeldt dat het een historisch jacht is, in de achterwand van de cockpit is het nummer M 88 uitgehakt. Bij het Scheepvaartmuseum zijn hierover geen gegevens bewaard gebleven.
De boot herontdekt in een loods in de Beemster, 2009
Hoi Huib,
Mogelijk betreft het hier de sleepsloep MW 55
Ik heb hier een foto welk van de betreffende sloep is genomen.
Deze komt grotendeels overeen met het hier geplaatste plan 1939.
Het verschil zit hem in de stuuropstand welk is geplaatst op stuurboord midscheeps.
Zou je er eens naar willen kijken ? alvast bedankt.
Mvg Folkert
Juiste sloep blijkt niet de MW 55 te zijn maar de MM 51. foto van de sloep uit 11-05-1965 is naar je onderweg.