Boten in Aalsmeer
Hoeveel soorten bootjes en boten werden vroeger door de tuinders in en rond Aalsmeer gebruikt? Het zijn er heel veel geweest, om er een paar te noemen: praam, bok, grundel, punter, roeiboot, en dan is het lijstje nog niet compleet. Er ontbreekt in ieder geval één licht en klein roeibootje aan, namelijk de schietboot.
Tekening van Jan Lunenburg, november 1985 van de schietboot van Pauw Maarse, gebouwd omstreeks 1920 door De Vries of Hogervorst in Aalsmeer. Poulus (Pauw) Maarse leefde van 1880 tot 1957 en had een kwekerijtje aan de Aalsmeerderdijk, ongeveer waar nu Rijsenhout ligt
Jan Lunenburg was een kenner van oud Aalsmeer, vooral op het gebied van molens en boten. In december 1985 schreef hij in “Oud Nuus” (het blad van de stichting Oud Aalsmeer) een uitgebreid artikel over het schietbootje. Lunenburg kende de zoon van Pauw Maarse die nog altijd de schietboot van zijn vader in eigendom had. Hij mat het bootje op en later schonk de familie Maarse de schietboot aan de Historische Tuin. Ook op de werf van C.J.W. de Vries aan de Helling in Aalsmeer werden omstreeks 1910 verschillende bootjes van dit type gemaakt.
Het schietbootje van Pouw Maarse
Aan de Uiterweg, op de Historische Tuin in Aalsmeer liggen nog een paar zeer oude exemplaren, maar er is ook een prachtige replica in het water te zien. De maker daarvan was scheepmaker Paul Hogervorst, wiens vader ooit op de werf van ‘Han’ de Vries het vak had geleerd.
Replica van het Schietbootje op de Historische Tuin, Aalsmeer, augustus 2012
Gegevens
Het waren lichte eenmans-roeibootjes, gemaakt van vurenhout met kurfjes (spantjes) van eiken, ook de kleine spiegel was van eikenhout. Onder de bodem waren twee balkjes getimmerd met daarop ijzeren schinkels. De lengte een schietboot was ongeveer 3 meter en de breedte 1.10 m. De roeier zat op de droge bun met luchtgaatjes waarin de lokeenden werden vervoerd. De roeipennen op de schietbootjes waren ver naar achteren geplaatst, de riemen staken elkaar voorbij, wat betekende dat het moeilijk roeien was. In de winter kon men de schietboot tamelijk eenvoudig door de wakken en dankzij de schinkels ook over het ijs manoeuvreren. Zelf heb ik bemerkt dat je een geoefend roeier moet zijn om met het lichte en onstabiele bootje te varen.
Huib de Vries aan boord van de schietboot op de Historische Tuin. Voorzichtig bewegen! Bij zijn handen bevinden zich de roeipennen.
Bij harde wind en hoge golfslag was de schietboot niet te gebruiken, maar dat was voor de jagers (of stropers) bij de Westeinderplassen ook niet van belang. In de kleine slootjes en poeltjes van het Westend zetten ze hun lokeenden uit en wachtten ze op hun prooi.
Onderkant van het model van de schietboot van de familie Maarse. Duidelijk zijn de twee metalen glijders te zien waardoor het bootje snel over het ijs kon glijden
Zie ook het hoofdstuk: Het schietbootje van Pouw Maarse
