IJsvogel II, H 544, 1945

Voorgeschiedenis
Het valt niet altijd mee om precies te achterhalen hoe de bouw van een bepaald jacht is verlopen. Dat is ook het geval met de bouwgeschiedenis van de twaalfvoetsjol “IJsvogel II”. De opdrachtgever was dr. M.H.P.M. Eijsvogel uit Haarlem die de mahoniehouten twaalfvoetsjol voor zijn dochter T. (Tonny) Eijsvogel liet bouwen.

Foto gemaakt tussen 1947 en 1950, origineel afkomstig van mevr. T. Surendonk – Eijsvogel

Tonny Eijsvogel in de “IJsvogel II” (H 544) achtervolgt de H 278, “Horkie” van J. Brand uit Hillegersberg. Deze jol was gebouwd op de Amsterdamsche Scheepswerf van G. de Vries Lentsch jr. Links op de foto: H 520 “Tippeltje II” van H. v.d. Weiden uit Haarlem. Deze mahoniehouten jol was in 1944 op scheepswerf “De Vlijt” gebouwd voor B.S. Wielinga uit Amsterdam.

1945
Half juli 1945 werd op scheepswerf “De Vlijt” met de afbouw van de twaalfvoetsjol begonnen en eind september, na 178 werkuren, was de boot klaar. Dat betekende dat er al eerder aan was gewerkt, want normaal gesproken eiste de bouw van een 12 voetsjol ongeveer 300 uur. Dat klopt ook, want het werk was begonnen in oktober 1944 toen er vier jollen met bouwnummer 468 op stapel werden gezet. Dit waren later de volgende twaalfvoetsjollen:
1. “Tecumseh”, mahoniehout,   gereed april 1945       zeilnr. 558
2. “Jol voor Dreesmann”,          gereed mei 1945         geen zeilnr.
3. “Ideaal”, eikenhout,               gereed juni 1946         zeilnr. 559
4. “IJsvogel II”, mahoniehout,  gereed sept. 1945        zeilnr. 544     

Tussen 1947-1950, links “IJsvogel II”, rechts”Orzi” (301) van J.A. Herfst

Afbouw
Hoewel opgezet als één van de vier jollen met bouwnummer 468, werd de “IJsvogel II”  in de zomer van 1945 afgebouwd met het bouwnummer 475. In de werkweek van zaterdag 14 tot vrijdag 20 juli 1945 begon dé jollenbouwer van De Vlijt, Jan Berkelaar, met het afmaken van de boot. Hij deed dat grotendeels alleen, in augustus kreeg hij een aantal uren de hulp van Wout de Vries, de tweede zoon van ‘baas’ Joh. de Vries. Na de zomer van 1945 vatte Wout zijn studie weer op en verliet hij de werf. Schilder Jan van Zoest lakte en schilderde de jol verder af.

Voor het mahoniehout van de jol werd ƒ 100 extra gerekend. Voor het overige hout en de diverse goederen uit het magazijn, zoals lak en verf, werd ƒ 425 in rekening gebracht. Volgens een notitie was dit bedrag tot stand gekomen als “¼ van ƒ 1699,40”. Dit heeft dus betrekking op de drie eerder genoemde jollen die onder bouwnummer 468 waren afgeleverd. Het jollentuig voor de “IJsvogel” werd door zeilmaker C. Hali in zijn zeilmakerij op scheepswerf “De Vlijt” gemaakt. Volgens zijn rekening van 1 augustus 1945 kostte dit tuig ƒ 57,80. In totaal kostte de mahoniehouten boot ƒ 1500, op zaterdag 4 augustus 1945 werd dit bedrag contant aan de werf betaald. In de laatste week van september 1945 was de jol gereed.

De Waterkampioen, oktober 1951, tweede van links de H 544

Levensloop
De 12 voetsjol kreeg de naam “IJsvogel II” want de familie bezat al een 16 kwadraat met de naam “IJsvogel”. Na de meting in 1946 werd het zeilnummer 544 toegekend. De eerste eigenaar was Mej. T.(Tonny) Eijsvogel uit Haarlem. Zij bleef haar hele leven de twaalfvoetsjollen trouw, later als Tonny Surendonk.

In haar element! Tonny Surendonk in haar twaalfvoetsjol samen met bemanning Daan Groenendaal, foto Wietske van Soest

In 1955 kwam de “IJsvogel II” terecht bij A.J. (Arie-Jan) van Beekum uit Haarlem, hij noemde de boot “Duvel”.

Omslagfoto Ledenlijst
In de zomer van 2006 toonde hij mij een enorme foto van één meter bij zestig centimeter, Deze opname werd in 1979 tijdens wedstrijden op de Kaag door een onbekende Rotterdamse fotograaf gemaakt.

Arie-Jan van Beekum toont de foto uit 1979

De H 544 voert hier een dacron tuig dat gemaakt was door de Amsterdamse zeilmakerij Zeilinga. Van Beekum zit aan het roer, met als bemanning F.(Floor) Daniëls. De achtervolgende jol, 533, werd in 1946 gebouwd door G. Deichmann in Hillegersberg en kreeg toen de naam “Tijger”. In het midden op de achtergrond is nog juist zichtbaar jol H 642, gebouwd bij Van der Meer in Oude Wetering. In 1986 kocht A.J. van Beekum deze jol die de naam “Not Yet” draagt. Samen met zijn zoon behaalde hij met “Not Yet” in 1988, 1989 en 1999 het Nationale kampioenschap.

Slot
Twaalfvoetsjol H 544 bestaat nog steeds en is in het bezit van de familie Van Beekum.