Pampus 90, juni 1939

Vijfenzeventig jaar
In 1939 werd op scheepswerf “De Vlijt” van de broers Henk en Joh. de Vries in Aalsmeer bouwnummer 381 op stapel gezet. Het werd de eerste Pampus die op de scheepswerf gebouwd werd, tot ongeveer 1965 zouden er nog 28 zeilboten van dit type volgen. Deze eerste pampus was van Java teak en werd gemaakt voor de heer Hajo Vis uit Hilversum.

Originele werfplaatje uit 1939 van Pampus 90

Pampus 90 onder zeil, foto uit archief van L.G. Vis

Bouw
In de werkweek van zaterdag 1 tot vrijdag 7 april 1939 begonnen scheepstimmerman Jan Berkelaar en metaalbewerker Arie Wies met de bouw van de pampus.  De volgende weken werd er meestal met een ploegje van drie of vier scheepsbouwers aan de pampus gewerkt. Berkelaar was van het begin tot het eind bij de bouw betrokken, hij maakte regelmatig werkweken die boven de 50 uur uitkwamen. Het uurloon van deze ervaren timmerman bedroeg in die periode ƒ 0,57.  In de werkweek van 17 tot 23 juni 1939 werd de pampus opgeleverd. Op vrijdag 16 juni 1939 werd Huib de Vries, jongste zoon van Henk en de samensteller van deze website, in een woning vooraan op de scheepswerf geboren. We zijn dus bijna op dezelfde dag 75 jaar oud geworden!

Juni 1939
De opdrachtgever doopte de pampus met de naam “Ichtus”, wat ‘vis’ betekent, in het werfarchief wordt ook als naam “Visch” gebruikt. Op 24 juni werd de boot gemeten, dat kostte ƒ 15,90, daarna kreeg de pampus het nummer 90.
Zeilmaker C. Hali had zijn bedrijf op het werfterrein van De Vlijt, hij leverde de zeilen en de tuigage voor ƒ 103,64  De mast en giek werden geleverd door de mastenmakerij D. van de Neut uit Alphen aan de Rijn voor ƒ 34,50.
De scheepswerf rekende voor arbeidsloon inclusief sociale lasten ƒ 528,64 en voor de gebruikte materialen ƒ 462,41. Zo ontstond een kostprijs van  ƒ 991,05. Maar, de pampus was aangenomen voor ƒ 943,10! Dat betekende dat op deze eerste pampus een verlies werd geleden van ƒ 47,95. Hier was dus ergens een fout in de calculatie gemaakt en uit een notitie in het ‘rekeningenboek’ blijkt dat er voor de volgende pampussen een nieuwe berekening werd gemaakt…

Foto L.G. Vis

Van “Ichtus” tot …?
Eigenaar Vis was zeer tevreden met zijn pampus 90, het teakhouten schip was snel en bleef ook na de winterstallingen van binnen kurkdroog. De familie Vis bezat nóg een pampus, de “Walvisch” die het in het algemeen iets minder goed deed dan de 90, zo herinnerde de zoon van de eerste eigenaar zich nog.
Omstreeks 1954 werd nummer 90 “Ichtus” verkocht en kreeg het schip daarna de naam “Charon”. Na 1980 kwam er weer een andere eigenaar die de pampus de naam “Windjammer” gaf totdat ze in 1995 verkocht werd aan een groepje van drie eigenaars in Loosdrecht. Daarna is er van de 90 eigenlijk geen naam meer bekend, maar de boot bevindt zich nog steeds in een goede conditie. Wie weet krijgt ze als cadeautje bij haar 75 ste verjaardag haar doopnaam weer terug: “Ichtus”!

Taart!
Het werd een gedenkwaardige ontmoeting die prachtige septemberdag in Loosdrecht. Middelpunt was natuurlijk de Pampus die haar 75ste verjaardag vierde. De gasten, de huidige eigenaars en de zoons van de toenmalige opdrachtgever en de scheepsbouwer, genoten van de taart en haalden herinneringen op. Nog vele jaren, pampus 90!

September 2014, op bezoek bij de jarige. V.l.n.r. Huib de Vries, Toon de Zoete, Bert Vis

Met dank aan de vroegere en tegenwoordige eigenaars van Pampus 90: L.G. Vis en P. Dikken, T. de Zoeten, R. Jelsma en H. Middelburg