Beuskruiser
Dick (K.J.) Greiner (1891-1964) was een Amsterdamse architect die tijdens zijn opleiding onder andere bij F.A. Warners werkte. Net zoals Warners, zou ook Greiner later langdurig klant van scheepswerf “De Vlijt” worden. Dick Greiner was met zijn zeilboot “Windroos” lid van de vereniging “Nieuwe Meer” in Aalsmeer en zeilde op de Westeinderplassen. Opvallend voor die tijd is dat, ook in onze werkboeken, Greiner steeds met zijn voornaam werd genoemd.
De Beuskruiser, afbeelding uit ‘Het Zeilen’, 1919
Het houten zeiljacht “Windroos” was in 1917 in Haarlem op de werf van de firma G.J. Beus & Zoon gebouwd en heette eerst “Najade”. De afmetingen van dit kieljacht waren: lengte 6 meter, breed 2.30 meter en een diepgang van 80 cm. De hoogte in de kajuit was 1.40 m, de banken waren 2 meter lang en 60 cm breed. De stuurkuip was bijzonder ruim en bood plaats aan 6 tot 7 personen. Volgens het “Jachtregister” uit 1925 had het zeilschip een ‘houari’- tuig en een buitenboordmotor van het merk Succes-Bavinck van 2½ pk. In ditzelfde register werd de term “Beuskruiser” gebruikt voor de verschillende zeilboten die bij de firma Beus waren gebouwd.
Illustratie uit een advertentie van de firma Beus in 1919
De “Windroos” kwam regelmatig bij scheepswerf “De Vlijt” voor reparatie en onderhoud, of voor winterberging waarvoor ƒ 30 werd gerekend. Tot nu toe zijn geen foto’s van de “Windroos” bekend, maar in een advertentie van Beus uit 1919 staat een zeilboot van precies dezelfde afmetingen.
April 1927 “Windroos” op “De Vlijt”
Dick Greiner, rechts, met zijn zoon Onno aan boord van het 10 meter lange, stalen zeiljacht op het IJsselmeer in 1947. Greiner had dit zeilschip dat “De Brandaen” heette zelf ontworpen
De Wielewaal
Na de Tweede Wereldoorlog was Onno Greiner, architect en de zoon van Dick Greiner, ook een klant van de gebroeders De Vries, niet met de Beuskruiser, maar met de 16 kwadraat “Wielewaal”, die ten onrechte ‘vergrote BM’ werd genoemd.. Tot mei 1961 stond deze zeilboot voor winterberging genoteerd, er werd daarvoor ƒ 72 gerekend.
Architect clubgebouw “Nieuwe Meer”
Dick Greiner ontwierp belangeloos het clubhuis van deze watersportvereniging dat in september 1926 in gebruik werd genomen. Het is een combinatie van twee stijlen, namelijk de Amsterdamse School en het Functionalisme.
Het werd een prachtig gebouw met carbolineum bewerkte houten gevels. Later werden, om vocht te weren, de buitenwanden voor een groot deel bekleed met zinkplaten. In de loop der jaren is er veel veranderd en herbouwd, maar de karakteristieke vorm van deze schepping van Greiner is nog altijd in Aalsmeer aan de Westeinderplas te bewonderen. In het jubileumboek van de vereniging “’t Boeiervolk” wordt hier uitgebreid aandacht aan besteed.
Dick Greiner, 1928
Slot
Dick Greiner kreeg vooral bekendheid door zijn ontwerp voor de bouw van het centrum van Betondorp in de Watergraafsmeer omstreeks 1925. Het werk werd uitgevoerd in een stijl die het midden houdt tussen De Amsterdamse School en De Stijl. Greiner was een veelzijdige kunstenaar die onder andere ook letters, meubels en lampen ontwierp, hij overleed in 1964 in Amsterdam. Zijn zoon Onno (1924-2010) werd net als zijn vader ook architect en had een eigen architectenbureau.
Bronnen:
’t Boeiervolk, 100 jaar wsv Nieuwe Meer, Aalsmeer, 2012 en archief van de Nieuwe Meer
Het Zeilen, C.H.M. Philippona, Amsterdam 1919
Frank Greiner, 2015
Leuke dingen over mijn vader en halfbroer Onno!
Paar zaken:
Onno (1924-2010) zette niet mijn vaders architectenbureau voort, integendeel. Hij had een moeizame relatie met onze vader, en al vroeg zijn eigen bureau, maar deed wel (bijvoorbeeld) de grote restauratie van Betondorp – lang na Dick’s overlijden overigens.
Onno had inderdaad een 16 kwadraat, die wij dus ook altijd een vergrote BM noemden. De naam van de boot was Wielewaal. Ik heb als kleine jongen, wij scheelden 23 jaar! -er met Onno vele malen in gezeild, op de Westeinder. De Wielewaal strandde uiteindelijk jammerlijk, middenin een nacht bij zware storm, op de basaltblokken rond het fort tussen Kudelstaart en Aalsmeer…
geachte mevrouw, mijnheer,
Wij hebben een in zeer goede staat verkerende Beuskruiser en wij zijnheel benieuwd of er nog een Beuskruiser in de vaart is.
met vriendelijke groeten,
Carla
Hallo Carla,
Heb je de Beus kruiser nog?
Ik heb er eentje op het oog en wil graag weten wat de zeileigenschappen zijn.
Wellicht kun je me iets vertellen.
Groet Roger
Sinds vandaag ben ik in bezit van een Beuskruiser. Gekocht via internet. Wat een leuke boot! Ik ben benieuwd of hier nu veel van gebouwd zijn van het zeiljachtje.
De onze ligt nu in Oldemarkt.
Hallo, sinds een paar dagen ben ik in bezit van een Beuskruiser. Wat een leuk schip. Deze drijft nu in Oldemarkt. Maar ik ben benieuwd of er nog meer van deze meer zijn,
Ik zie dat mijn bericht er nu 2 keer instaat. Was niet de bedoeling.