Het mysterieuze jacht van de Sultan, 1939 – 2015

Sultan-Warmond
In een eerder hoofdstuk op deze website is dit motorjacht (bouwnummer 346) uitgebreid aan de orde gekomen. Maar er zijn sinds die publicatie een paar nieuwe feiten aan het licht gekomen.

Juni 1938, aankomst van de Sultan, tweede van rechts, in Den Haag. Links staat zijn persoonlijke begeleider, de assistent-resident M.E.L. Israël

Even een korte samenvatting: via Nicolaas Kieken uit Warmond kreeg onze werf in september 1938 de opdracht om een motorjacht voor de Sultan van Bulungan te bouwen. Het jacht kreeg de naam “Warmond” en werd op 25 april 1939 met het vrachtschip “Poelau Tello” naar Nederlands-Indië verscheept.

Aalsmeer, april 1939, de “Sultan” klaar voor vertrek

Bij de tewaterlating: links achter: de begeleider en vertegenwoordiger van de Sultan de assistent-resident M.E.L. Israël. Schuin daarvoor, met boeket bloemen, zijn vrouw. Tweede van rechts Nic. Kieken, de opdrachtgever namens de Sultan en rechts H.S. (Henk) de Vries, de scheepsbouwer namens “De Vlijt”. De andere personen zijn nog niet bekend.

Soerabaja
Verschillende dagbladen, waaronder het Bataviaansch Nieuwsblad maken omstreeks 13 juni 1939 melding van de aankomst van de “Warmond” in de Indonesische archipel:  “De „Poelau Tello” van de Mij. „Nederland”, welke Zaterdagmiddag Soerabaja verliet, had een bijzondere deklast, n.l. een motorjacht, dat bestemd is voor den Sultan van Boeloengan (N. O. Borneo). Zoals bekend, heeft de Sultan verleden jaar de feesten ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum van H. M. de Koningin bijgewoond en ook een reis gemaakt door Nederland. Daaruit kwam voort een order aan de firma Nic. Kieken, om een jacht, de „Warmond”, te bouwen. Wij waren in de gelegenheid de „Warmond” te bezichtigen. Het is een fraai dubbelschroef motorjacht, 28 meter lang, 4 meter breed en 7 meter hoog van schoorsteen tot bodem. Het maakt een fraaie indruk met zijn gestroomlijnde boeg en is comfortabel ingericht. Allereerst treedt men den deksalon binnen, welke brede ramen heeft en waar een Philips-radiotoestel staat opgesteld. Dan kan men zich naar het voor- of achterdek begeven, welke beide een zonnetent bezitten. Op het achterdek hangt een jol in de davits. Benedendeks vindt men drie kleine hutten met zitbad, douche en W. C. . Meer naar achter is de salon voor den Sultan, welke behoorlijk ruim is, lange divans en een schrijftafel langs de wanden heeft en stoelen en tafels in het midden. Vooronder is het verblijf van de bemanning met zes kooien, W.C., aanrecht, enz.
Kortom, de “Warmond” is een smaakvol ingericht, geriefelijk jacht, dat den Sultan op de rivieren van zijn gebied goede diensten zal bewijzen, daar de geringe diepgang – slechts anderhalve meter – lange tochten binnenslands mogelijk maakt.”

Amsterdam, 25 april 1939, het jacht wordt aan boord van de Poelau Tello gebracht

Gezonken in 1942 of 1945?
Enkele jaren nadat het jacht bij het paleis van de Sultan in Tandjoeng Selor aan de rivier de Kayan zijn bestemming had gevonden brak in Azië de tweede wereldoorlog uit. Aanvankelijk waren de berichten dat het jacht daardoor in het begin van 1942 door Japanse vliegtuigen tot zinken was gebracht en daarna in de rivier verdween. Nu blijkt uit berichten uit Indonesië dat het misschien heel anders is gegaan.

Rivier Kayan bij Poelau Tello, hier ergens ligt de “Warmond” onder water

Het jacht “Warmond” zou de oorlog hebben overleefd en werd pas op of na 1 mei 1945 door Australisch vuur tijdens de bevrijding van Tarakan zwaar beschadigd. De Australiërs  dachten namelijk dat ze een Japans patrouillevaartuig tegenkwamen op de rivier bij het paleis van de Sultan. Korte tijd later werd het jacht opgekalefaterd en naar de overzijde van de rivier gesleept maar helaas brak midden op het water de kabel en zonk de “Warmond” naar de bodem. Onderstaande foto, niet erg duidelijk overigens, is te vinden op een Facebook pagina met de tekst: “Hinga Kini Warmoond Masih Tenggelam di Laut”, tot nu toe ligt de “Warmond” nog steeds onder water…

Hingga Kini Warmoond Masih Tenggelam di Laut 

Museum
Anno 2015 zien de regionale bestuurders graag veel toersten komen om het vroegere sultanaat Bulungan te bezoeken. Een van de paleizen is herbouwd en als een klein museum ingericht, vol met herinneringen aan de vroegere dynastie van de Sultans. Wat zou er mooier zijn om ook het jacht “Warmond” als attractie toe te voegen? Er zijn al duikers uit Korea benaderd en men heeft al kunnen vaststellen dat het scheepswrak er nog redelijk uitziet. Zelfs heeft men gezien dat er in de salon nog een grote, ronde tafel staat! Heeft het jacht eenmaal een plekje op de wal gevonden dan zullen veel belangstellenden uit binnen- en buitenland toestromen om deze herinnering uit het rijke verleden te bezoeken. En natuurlijk ook de nazaten van de ontwerpers en bouwers uit Nederland. Dat is wat men vurig hoopt, maar…  eerst moet het jacht worden geborgen. Hoe eerder, hoe liever!

14 Maart 1939, de “Sultan” – “Warmond” kort voor de doop en tewaterlating